Leiderschap op maat: de kracht van situationeel leiderschap

door | Leiderschap

Als leider word je geconfronteerd met heel wat diverse uitdagingen: je stuurt meerdere generaties aan op de werkvloer, je hebt verschillende persoonlijkheden binnen je team en de omstandigheden en verwachtingen veranderen voortdurend.  

Hoe kan je op een effectieve manier verschillende medewerkers in verscheidene situaties aansturen?

Wel, situationeel leiderschap, met een combinatie van sturend en ondersteunend gedrag, kan de oplossing zijn. 

Als leider moet je je leiderschapsstijl kunnen aanpassen aan de specifieke ervaring en behoeften van individuele teamleden en aan de eisen van verschillende situaties.

Door je bewust te zijn van de specifieke noden die elke situatie en elk teamlid vereist kan je je aanpak verfijnen en optimaliseren. Dit leidt tot betere prestaties, betrokkenheid en tevredenheid binnen je team. 

En dat hoeft niet complex te zijn: je kan als leidinggevende twee soorten gedrag in verschillende mate gebruiken om elk van je medewerkers optimaal te ondersteunen zodat ze zich goed voelen in hun job én hun doelen bereiken. 

Sturend gedrag: 

  • Je helpt je teamleden hun competenties en kennis te ontwikkelen.
  • Je definieert de taak of het hoofddoel, geeft voorbeelden hoe een goede taakuitvoering eruitziet en vertelt wie, wat, wanneer en hoe iets moet gebeuren.
  • Je plant en organiseert het werk, stelt tijdslimieten op, geeft prioriteiten aan en bewaakt de voortgang. 

Ondersteunend gedrag: 

  • Je zet in op tweerichtingscommunicatie, stelt vragen en luistert actief, moedigt aan en steunt.
  • Je betrekt je teamleden bij het nemen van beslissingen en vraagt suggesties en input.
  • Je vertrekt vanuit het ‘waarom’ en maakt informatie toegankelijk voor je team.
  • Je moedigt hen aan om zelf problemen op te lossen, stelt hen gerust, geeft complimenten en uit je waardering. 

Op basis van waar elk van je teamleden zich bevindt en wat de context is kan je je meer of minder sturend en ondersteunend gedragen: 

1. Delegeren (weinig ondersteuning en weinig sturing): 

In situaties waarin teamleden ervaren en competent zijn, kan je als leider de verantwoordelijkheid delegeren met minimale sturing en ondersteuning. Je schept als manager de voorwaarden en verwachtingen waarin je medewerker zelf verantwoordelijk is voor het wat en hoe en zelf kan kiezen hoe de taak optimaal gebeurt. Bijvoorbeeld, een ervaren softwareontwikkelaar kan zelfstandig aan een project werken met minimale betrokkenheid van de manager. 

2. Steunen (veel ondersteuning en weinig sturing): 

Wanneer teamleden wel kunnen, maar (tijdelijk) minder gemotiveerd zijn kan het goed zijn om als leider veel ondersteuning te bieden zonder de controle over te nemen. Om hun onzekerheid weg te nemen kan het helpen om veel met hen te overleggen, steun en vertrouwen te geven. Je bepaalt als manager samen met de medewerker hoe het werk wordt gedaan en zoekt samen naar oplossingen. Je stimuleert en ondersteunt waar nodig. Bijvoorbeeld, een ervaren medewerker kan ondersteund en aangemoedigd worden om meer verantwoordelijkheid op te nemen. 

3. Coachen (veel ondersteuning en veel sturing): 

In situaties waarin teamleden zowel de vaardigheid als de motivatie nodig hebben om een taak uit te voeren, kan een coachende benadering effectief zijn. Bijvoorbeeld, bij het opzetten van een nieuwe sales strategie kan een leider nauw samenwerken met het team om de strategie te ontwikkelen en tegelijkertijd individuele coaching te bieden om de verkoopvaardigheden te verbeteren. 

4. Sturen (weinig ondersteuning en veel sturing): 

Wanneer teamleden nog onervaren zijn in een bepaalde taak, maar wel gemotiveerd, kan het nodig zijn om als leider duidelijke instructies te geven en de voortgang op te volgen en controleren. Bijvoorbeeld, bij het inwerken van een nieuw teamlid zijn duidelijke instructies nodig omtrent de verwachtingen en invulling van de rol. 

Situationeel leiderschap is een krachtig kader om effectief leiding te geven aan diverse teams en in verschillende situaties.  

Door je aanpak af te stemmen op de specifieke behoeften van elk teamlid en de eisen van elke situatie kan je een omgeving creëren waarin elke medewerker en je organisatie floreert.  

Als leiders staan we voor tal van uitdagingen, maar met de juiste aanpak en gedragingen kunnen we hier effectief mee omgaan. Zo leiden we onze teams naar succes en voldoening in hun jobs.


Wil jij (met je team) werken aan (persoonlijk) leiderschap of het cultiveren van een groeimindset?

Met The Circle of Wellbeing inspireren we en stippelen we proactief een positief en duurzaam beleid uit voor een mens- en toekomstgerichte organisatie. Dit doen we via de 7 pijlers van wellbeing. Daarbij kijken we niet alleen naar de mentale en fysieke gezondheid binnen je organisatie, maar zetten we ook in op je bedrijfscultuur, autonomie, betrokkenheid, competenties, positieve verbinding en groeiperspectieven. Ann De Bisschop, met haar jarenlange achtergrond in business, heeft ook specifiek heel wat ervaring met de tweede pijler, sterk leiderschap, die cruciaal is voor het succes van je organisatie.

Wil jij jouw medewerkers inspireren, motiveren en activeren omtrent empathisch leiderschap, een gedegen wellbeing beleid of efficiënt en gefocust werken? Ann informeert en inspireert je graag met een pittige, enthousiaste keynote vol eenvoudige tips & tricks. Blijf op de hoogte via onze website of volg de Linkedin-pagina van The Circle of Wellbeing!